Deride patojen (hastalık yapıcı) özelliği bulunan mantar etkenlerinin oluşturduğu deri hastalığıdır. Kedi ve köpekte oldukça sık gözlenen deri hastalıklarının başındadır. Bunların en yaygını microsporum canis, m.gypseum, trichopyton mentagrophytes isimleriyle adlandırılmaktadır.
Bu etkenler deriye ulaştıktan sonra kıl foliküllerine yerleşir ve çoğalmaya başlar. Bu bölgedeki kıllar çabuk dökülür ve hafif bir çekme ile tamamen elde kalır. Lezyonların genelde yuvarlak görünümlü olması da hekimi ilk bu hastalık yönünden düşündürür.
Bu mantar etkenleri ile temas eden her hastada mantar şekillenmez;
Mantarın hastalık yapmasına etkili olan faktörler yaş (gençlerde daha yaygın görülür), hatalı beslenme, stres, zayıf bağışıklık sistemi, uzun süreli antibiyotik tedavisi, geçirilen diğer hastalıklar, bağışıklık sistemini baskılayan ilaç kullanımı, sık yıkama, cildin nemli kalması, kötü bakım şartları hastalığın oluşmasına davetiye çıkaran en yaygın faktörlerdir. Bu yüzden kedi ve ya köpeğinizin daha önce cildine mantar bulaştırmışsa bu hastalık hemen, aylar sonra ortaya çıkabilir ya da hiç çıkmaz. Bundan dolayı hastalıktan korunma da bu faktörlerin iyileştirilmesi büyük önem taşır.
Hastalık, bu mantar etkenlerini taşıyan diğer kedi, köpekten ya da onların barındığı ortam, kafes, kullandıkları fırça, havlu vb. materyaller vasıtasıyla bulaşabilir.
Hastalık özellikle baş, kulak, yanak bölgesi başta olmak üzere, kuyruk ve bacak bölgelerine yerleşmeyi sever. Genelde yuvarlak görünümlü, kepekli ve dökülmüş tüylerin bulunduğu alanlar ile kendini gösterir. Bazen lezyon orta bölgeden iyileşmeye başlar ve halka şeklinde bir görüntü alabilir (ringworm).
Hastalığın teşhisinde dermatolojik dış muayene, mantar sporlarını incelemek için alınan kazıntı örneğinden mikroskobi, wood lambası ile muayeneden yardım alınabilir. Ancak kesin teşhis sadece mantar için özel besi yerlerine ekim yapılarak konulur (mantar izolasyonu). Gerekli görülürse deri biyopsisi de yapılabilmektedir.
Bununla beraber kedi ve köpekte mantarın zoonoz (insana bulaşıp hastalık yapabilen) özellikte olduğu unutulmamalıdır. Ancak bu mantar türlerinin patojenitesi (hastalık yapma gücü) insanlarda daha zayıftır. Bu sebeple mantarın zayıfta olsa bulaşma ihtimali mevcuttur.
Mantar tedavisi hastaya göre ve hastalığın şiddetine göre hekiminiz tarafından özel olarak programlanmalıdır. Kullanılacak ilaçların seçimi; hastanın yaşı, genel durumu, eş zamanlı kullandığı ilaçların durumu, kaşıntının şiddeti, lezyonların sayısı ve dağılımına göre belirlenir.
Tedavi de en yaygın antifungal(mantara etkili) kremler, sistemik antifungal tabletler, antifungal dermatolojik şampuanlarla yıkama, antifungal spreyler, hekimin tercihine göre mantar aşısı da kullanılabilmektedir.
